Eğitimsel Yazılımları Geliştirip Tasarlarken ve Değerlendirirken Kullanılacak Kriterler

Yazılımın değerlendirilmesi aşamasında dört ana unsur göz önünde bulundurulur.
Bunlar;
a) Öğretimsel uygunluk,
b) Eğitim programlarıyla olan uygunluk,
c) Biçimsel uygunluk,
d) Programlama uygunluğu


Öğretimsel uygunluk: Bir yazılımda önceden belirlenen dersin amaçlarını öğrenciye kazandırmak için
sunduğu öğretimsel etkinliklerin uygunluğu olarak algılanabilir. Bu özelliğin değerlendirilmesinde
kullanılabilecek genel ilkeler şunlardır: yazılımın kullanımı için gerekli açıklamaların açık ve doğru bir şekilde verilmiş, yazılım hedeflerde belirtilen beklendik çıktılarla tutarlılığı, dersin akış sırasının kolaylıkla takip edilebilir ve mantıklı olması ve içeriğin doğru ve anlaşılabilir olmasıdır.

Öğretim Programıyla Olan Uygunluk: Etkin bir yazılım, kullanıcı öğrenci ve öğretmenlere uygun ve eğitim programına kolayca entegre olabilecek özellikte olmalıdır. Bu özelliğin değerlendirilmesinde
kullanılabilecek genel ilkeler şunlardır: Diğer derslerle tutarlılık, kullanıcı beklentileriyle tutarlılık, kısa sürede eskiyecek bilgileri içermemesi, verilen sürede tamamlanabilmesi ve kullanımda öğrenciye esneklik tanımasıdır.

Biçimsel Uygunluk: Yazılımın eğitsel olarak etkin olup olmadığı ile ilgilidir. Bu özelliğin değerlendirilmesinde kullanılabilecek genel ilkeler şunlardır: Ekran alanının etkili kullanılması, farklı ekranlar arasında uyum ve tutarlılık, ekranda sunulan bilgilerin kargaşadan uzak olması, renk, ses ve görsel özelliklerin öğrenmeyi destekleyici olmasıdır.
Programlama Uygunluğu: Yazılımın kullanım sırasında teknik hata verip vermediği ile ilgilidir. Bu özelliğin değerlendirilmesinde kullanılabilecek genel ilkeler şunlardır: Yazılım istendiği gibi çalışmalı, program kavramsal hatalardan arındırılmış olmalı, kullanıcının müdahalesini en aza indirmeli, öğrenci ve öğretmen için kayıt tutmada gerekli güvenliği sağlamalıdır.

Öğretimsel Uygunluk Nitelik

İçeriğin Doğruluğu
Hedeflere Olan İliş.
Örnek Verme
Ders Akış Şeması
Alıştırma Sağlama
Dönüt Sağlama
Anlamlılık
Rehberlik Sağlama


Öğretim Programlarıyla Olan Uygunluk Nitelik


Öğretmenin Sitiliyle Tutarlılık
Öğrencinin Sitiliyle Tutarlılık
Konunun Bütünlüğü
Kültürel ve Sosyal Uygunluk
Destekleyici Materyal Özelliği
Kullanım Esnekliği
Diğer Konularla Yakınlık
Etkinlik
Geliştirilebilirlik
Çalışma Süresinin Uzunluğu

Programlama Uygunluğu


Akış Şeması ile Tutarlılık
Programlama Döngüleri
Görüntüleme
Disket Yönetimi
Dokümanlar
Başlatılma Prosedürü
Çalışma Hızı
Bilgi depolama ve Geri Getirme


Biçimsel (Kozmetik) Uygunluk


Görünüm
Ekran Uyumu
Animasyonlar
Ekran Alanının Kullanımı
Ekran Yoğunluğu
Ekran Okunabilirliği


KAYNAKLAR:

Cem GÜZELLER Akdeniz Ü. Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğrt.Tekn Eğt. Bölümü, Antalya.
Özgen KORKMAZ Ahi Evran Ü. Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğrt.Tekn Eğt. Bölümü, Kırşehir.

Mart 2007 Cilt:15 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi 155-168